Những lý do đưa ra đề xuất áp dụng Luật Đất đai 2024 từ ngày 1-7-2024

Theo dự thảo Nghị quyết, Điều 252 sẽ được sửa đổi và bổ sung như sau: "Luật này sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 1 tháng 7 năm 2024, trừ khi có quy định khác tại khoản 2 và khoản 3 của Điều này".

Luật Đất đai có hiệu lực thi hành sớm hơn dự kiến sáu tháng nếu dự thảo này được thông qua, thay vì có hiệu lực từ ngày 1-1-2025 như quy định ban đầu trong luật.

Bộ Tài nguyên và Môi trường là cơ quan được Chính phủ giao phối hợp với các bộ ngành khác trong việc xây dựng dự thảo và tờ trình để Chính phủ trình lên Quốc hội thông qua.

Bộ Tài nguyên và Môi trường đã nêu rõ lý do phải điều chỉnh hiệu lực của Luật Đất đai, đánh giá rằng luật này đóng vai trò quan trọng và có ý nghĩa đặc biệt trong nhiều lĩnh vực, bao gồm chính trị, kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, và bảo vệ môi trường của đất nước. Luật này là trung tâm của hệ thống pháp luật về đất đai và có ảnh hưởng sâu rộng đến cộng đồng dân cư và doanh nghiệp, đồng thời có liên kết chặt chẽ với nhiều luật khác.

Luật Đất đai chứa đựng nhiều nội dung mới có tính đột phá quan trọng, góp phần vào việc hoàn thiện thể chế, chính sách, và nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong quản lý và sử dụng đất, bao gồm các mục tiêu như quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; thu hồi, bồi thường, hỗ trợ, và tái định cư; cũng như việc giao đất và cho thuê đất...
 

Để triển khai thi hành Luật Đất đai, Thủ tướng đã phân công các bộ, ngành, và địa phương chịu trách nhiệm soạn thảo các văn bản quy định chi tiết về việc thi hành luật này.

Trong việc này, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã được giao nhiệm vụ chủ trì việc soạn thảo 10 văn bản, bao gồm sáu Nghị định (quy định chi tiết về việc thi hành một số điều của Luật Đất đai; quy định về đăng ký và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản liên quan đến đất và hệ thống thông tin đất đai; quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất; quy định về giá đất; quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai...); và bốn Thông tư (quy định về hồ sơ địa chính, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản liên quan đến đất; quy định về nội dung, cấu trúc và kiểu thông tin trong cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai...).

Nhiệm vụ của Bộ Tài chính là soạn thảo một Nghị định về quỹ phát triển đất, một Nghị định về thu tiền sử dụng đất và tiền thuê đất; cùng một Thông tư quy định về mức thu, chế độ thu, nộp, quản lý và sử dụng phí khai thác và sử dụng tài liệu đất đai.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng được giao nhiệm vụ chủ trì soạn thảo một Nghị định chi tiết về trồng lúa...

Các Bộ đã được giao nhiệm vụ tập trung mọi nguồn lực để soạn thảo các văn bản chi tiết theo quy định của Luật Đất đai.
 

Đối với các địa phương, Thủ tướng cũng đã giao rõ ràng trách nhiệm cụ thể cho HĐND và UBND cấp tỉnh để khẩn trương ban hành các văn bản quy định chi tiết trong Luật.

Việc áp dụng Luật Đất đai sớm sẽ đóng góp vào việc tận dụng nguồn lực đất đai một cách tiết kiệm, hiệu quả và bền vững trong giai đoạn mới, hướng tới mục tiêu cao nhất về sử dụng đất đai, đồng thời đáp ứng các yêu cầu về phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế sâu rộng. Đây cũng là một bước quan trọng trong việc hiện thực hóa mục tiêu cách mạng công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước, đồng thời đáp ứng mong muốn và nguyện vọng của nhân dân một cách kịp thời.

Theo Công văn số 202/TTg-NN của Thủ tướng, ngày 26-3-2024 về việc thực hiện Luật Đất đai 2024, để đề xuất cho Quốc hội xem xét việc áp dụng Luật Đất đai 2024 từ ngày 1-7-2024 và đưa Luật này vào thực hiện sớm, các Bộ, ngành và địa phương đang thực hiện các nhiệm vụ được giao.

Sửa đổi quy định tại khoản 1 của Điều 252 Luật Đất đai nằm trong thẩm quyền quyết định của Quốc hội và sẽ được ban hành dưới hình thức văn bản quy phạm pháp luật (luật hoặc Nghị quyết) của Quốc hội.

Dựa trên điều này, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã soạn thảo và lập tờ trình dự thảo Nghị quyết để Chính phủ trình Quốc hội thông qua theo quy định.