TP.HCM đề xuất Trung ương hướng dẫn cách thức để các kế hoạch không trùng lắp

UBND TP.HCM đề xuất các cơ quan Trung Ương ban hành Thông tư, Nghị định hướng dẫn chi tiết về việc thực hiện kế hoạch đô thị của thành phố và kế hoạch tổng thể xây dựng tại các đô thị trực thuộc Trung ương.
 

UBND TP.HCM vừa gửi văn bản tới Đoàn đại biểu Quốc hội TP.HCM báo cáo việc giám sát thực hiện các quy định pháp luật về quy hoạch đô thị và quy hoạch nông thôn trên địa bàn thành phố trong giai đoạn từ năm 2010 đến hết năm 2023.

Theo UBND TP, Luật Quy hoạch quy định về nội dung quy hoạch cấp tỉnh, bao gồm cả các thành phố trực thuộc Trung ương. Trong quy hoạch cấp tỉnh, phần nội dung của kế hoạch tích hợp hệ thống đô thị nông thôn sẽ thay thế cho quy hoạch tổng thể xây dựng tỉnh.

Ngoài ra, Nghị định số 37/2010 quy định rằng các thành phố trực thuộc Trung ương phải lập kế hoạch tổng thể xây dựng và đảm bảo sự phù hợp với định hướng tổng thể của hệ thống đô thị quốc gia. Tuy nhiên, nghị định không đề cập rõ về nội dung của phần kế hoạch tích hợp hệ thống đô thị nông thôn trong quy hoạch đô thị của thành phố.

"Do vậy, đối với các đô thị trực thuộc Trung ương, việc thực hiện đồng thời quy hoạch thành phố (theo Luật Quy hoạch) và quy hoạch tổng thể xây dựng (theo Luật Quy hoạch đô thị) là cần thiết. Tuy nhiên, cho đến thời điểm này, chưa có văn bản hoặc hướng dẫn cụ thể nào để tích hợp nội dung hệ thống đô thị nông thôn vào các dự án nhằm tránh sự trùng lặp," UBND TP thông tin.
 

Hiện nay, các đơn vị tư vấn quy hoạch tự đề xuất phương án quy hoạch với tiêu chí đảm bảo không xảy ra mâu thuẫn giữa hai loại quy hoạch thành phố và quy hoạch tổng thể xây dựng TP, và quyết định thứ tự triển khai giữa chúng. "TP đề nghị các cơ quan Trung ương ban hành các văn bản hướng dẫn cụ thể để thực hiện trong trường hợp đồng thời triển khai quy hoạch thành phố và quy hoạch tổng thể xây dựng tại các thành phố trực thuộc Trung ương," văn bản của UBND TP nêu rõ.

Trước đó, khi có ý kiến về vấn đề này, nhiều chuyên gia quy hoạch đã lên tiếng bày tỏ lo ngại về sự trùng lặp trong các quy hoạch ở TP.HCM. TS Võ Kim Cương, nguyên Phó Chủ tịch Hiệp hội Kiến trúc sư TP.HCM, cũng đã đề xuất cần loại bỏ quy hoạch tỉnh (quy hoạch kinh tế xã hội) đối với các TP trực thuộc Trung ương như TP.HCM.

"TP cần chỉ có một quy hoạch tổng thể, trong đó cả hai khía cạnh kinh tế xã hội và xây dựng chung được tích hợp. Thực tế, nếu muốn thực hiện quy hoạch tổng thể, cần phải tiến hành nghiên cứu về kinh tế xã hội trước, và trong quy hoạch kinh tế xã hội cũng phải bao gồm các định hướng không gian. Do đó, hai loại quy hoạch này hiện đang trùng nhau. Tôi đề xuất rằng, đối với các TP trực thuộc Trung ương, chỉ cần thực hiện một quy hoạch tổng thể là đủ, từ đó giảm bớt chi phí cho Nhà nước," ông Cương nhấn mạnh.
 

"Trong thời điểm hiện tại, chúng ta đang tiến hành thu thập ý kiến để tổng hợp 2 luật: Luật Quy hoạch và Luật Xây dựng, nhằm mục đích hòa nhập đô thị và nông thôn thành một hệ thống thống nhất, từ đó hiểu được mối liên hệ tương tác trong cả bối cảnh đô thị tổng thể," ông Phạm Ngọc Tuấn phân tích (công tác tại Khoa quy hoạch, Đại học Kiến trúc TP.HCM).
 

Theo ông Tuấn, các đô thị đặc biệt như TP.HCM thường có sự kết hợp giữa đô thị và nông thôn. Tuy nhiên, trong các huyện cũng có yếu tố đô thị, nhưng vấn đề là đô thị thực sự là gì? Ông cũng nhấn mạnh về việc cần làm rõ khái niệm đô thị hơn với mật độ cao, bởi vì nó mang nhiều định nghĩa khác nhau.

Ngoài vấn đề về sự chồng chéo trong quy hoạch, UBND TP cũng đã đưa ra nhiều đề xuất liên quan đến các hạn chế trong quy hoạch của TP Thủ Đức, một phần của TP.HCM.

Thông tư số 04/2022 của Bộ Xây dựng vẫn chưa có quy định cụ thể về hồ sơ nhiệm vụ và hồ sơ đồ án quy hoạch tổng thể của các TP thuộc TP trực thuộc Trung ương.

Do đó, UBND TP cho biết hiện tại, hồ sơ đồ án quy hoạch tổng thể của TP Thủ Đức đang được thực hiện dựa trên các quy định sau đây: nội dung hồ sơ đồ án quy hoạch tổng thể của thành phố, thị xã, đô thị cấp IV trở lên mà chưa được công nhận là thành phố, thị xã; và các đô thị mới dự kiến trở thành thành phố, thị xã thuộc tỉnh.

“Đối với Thành phố Thủ Đức, được xác định là đô thị loại 1, theo quy định đã nêu, không có sự tiến hành nghiên cứu quy hoạch đối với khu vực đô thị trung tâm. Điều này không thể hiện đầy đủ sự quan trọng của khu vực này trong cấu trúc của TP, cũng như không thể đáp ứng các yêu cầu về chia sẻ hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật, và các tiêu chuẩn đặc thù của TP.HCM (đô thị đặc biệt)” - báo cáo của UBND TP mô tả tình trạng hiện tại.
 

Ngoài ra, theo Luật Quy hoạch đô thị 2009, Điều 18 (Các loại quy hoạch đô thị) và Điều 19 (Trách nhiệm tổ chức lập quy hoạch đô thị) chưa có quy định về loại quy hoạch và trách nhiệm tổ chức lập quy hoạch đô thị đối với các thành phố thuộc TP trực thuộc Trung ương.

“Vì vậy, hiện tại, quá trình nghiên cứu và lập Đồ án Quy hoạch chung Thủ Đức đang tuân thủ theo điểm 18.1.a (TP thuộc tỉnh – TP loại I) và điểm 19.3 (UBND TP thuộc tỉnh tổ chức lập quy hoạch chung TP thuộc tỉnh), áp dụng gần đúng nhưng không tuyệt đối theo các quy định của Luật Quy hoạch đô thị năm 2009” - UBND TP phân tích.

Vì vậy, TP.HCM đề xuất cần bổ sung các quy định trong quá trình lập, thẩm định, và phê duyệt quy hoạch đối với các đơn vị hành chính TP thuộc TP trực thuộc Trung ương, theo các Nghị định số 37/2010, Nghị định số 44/2015, và Nghị định số 72/2019 của Chính phủ, cùng với Thông tư số 04/2022/TT-BXD.
 

 

Theo UBND TP.HCM, hiện nay việc tích hợp nội dung về biến đổi khí hậu vào công tác quản lý chuyên ngành vẫn chưa được thực hiện đúng mức. Hơn nữa, việc phối hợp giữa các sở - ngành trong thành phố để thực hiện nhiệm vụ liên quan đến ứng phó với biến đổi khí hậu cũng gặp phải khó khăn.

Do đó, TP đề nghị Bộ Xây dựng sớm triển khai danh mục chương trình, dự án phát triển đô thị Việt Nam để ứng phó với biến đổi khí hậu đến năm 2025, cùng với hướng dẫn thực hiện để các tỉnh thành có cơ sở tổ chức triển khai.